Po śmierci spadkodawcy jego majątek jest dzielony między uprawnionych spadkobierców zgodnie z jego wolą lub ustawą. Część z nich inwestuje w nieruchomości, inne rzeczy materialne czy podróże, a część rozporządza majątkiem inaczej. Po wielu latach, niespodziewanie, pojawia się osoba z odkrytym testamentem i domaga się swojego udziału. Jak można się obronić przed takim roszczeniem?
Testament można podważyć, niezależnie od tego, ile lat minęło. Nawet jeśli próba podważenia się nie powiedzie, nadal możliwe jest dochodzenie zachowku od osoby, która na jego mocy stała się spadkobiercą.
Kto może podważyć testament?
Podważyć testament może każda osoba, która ma interes prawny. Oznacza to, że nie muszą to być tylko spadkobiercy – np. znajomi zmarłego, którzy twierdzą, że testament jest fałszywy lub niezgodny z wolą testatora, również mogą złożyć wniosek o unieważnienie testamentu.
Okoliczności podważenia testamentu
Zgodnie z art. 945 Kodeksu cywilnego, testament jest nieważny, jeśli został sporządzony w okolicznościach uniemożliwiających świadome wyrażenie woli. Przykłady takich sytuacji to:
- Stan wykluczający świadome podejmowanie decyzji – np. upojenie alkoholowe lub choroba psychiczna,
- Działanie pod wpływem błędu – wprowadzenie testatora w błąd co do istotnych okoliczności,
- Działanie pod groźbą – testament spisany pod presją strachu.
Warto pamiętać, że te okoliczności dotyczą wszystkich rodzajów testamentów, w tym testamentów notarialnych. Możliwość podważenia testamentu obowiązuje przez 3 lata od momentu, w którym osoba dowiedziała się o przyczynie nieważności, jednak nie później niż 10 lat od otwarcia spadku.
Jak podważyć testament?
Podważenie testamentu wymaga wszczęcia postępowania sądowego. Należy przedstawić dowody, które uzasadniają nieważność testamentu. Można to zrobić np. w trakcie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, zapłatę zachowku lub wykonanie zapisu testamentowego. Warto wiedzieć, że jeśli sprawa dotycząca spadku już toczy się w sądzie, nie trzeba zakładać nowej sprawy o podważenie testamentu.
Skutki podważenia testamentu
Jeśli testament zostanie unieważniony, uznaje się go za nieważny, jakby nigdy nie istniał. Osoba, która wygra sprawę, odziedziczy majątek zgodnie z wcześniejszym stanem prawnym. Jeśli sprawa zakończy się niepowodzeniem, nadal istnieje możliwość dochodzenia zachowku. Warto dodać, że jeśli testament okaże się sfałszowany, sprawcy grozi odpowiedzialność karna.
Podejmij skuteczną próbę podważenia testamentu
Odnalezienie testamentu po wielu latach nie oznacza, że dotychczasowi spadkobiercy muszą utracić odziedziczony majątek. Można podjąć skuteczną próbę podważenia testamentu, pod warunkiem, że ma się interes prawny i przedstawia odpowiednie dowody. Kluczowym elementem jest wykazanie nieważności testamentu i przestrzeganie wymaganych procedur.
